Anasayfa

LPG

konteyner3.jpg

 

1. PROGRAM

Programın Amacı

LabKar Programının amacı yasa koyucunun belirlediği analizlerin çevrimlere katılan laboratuvarlar tarafından standarda uygun olarak yapılmasını sağlamaktır. LPG programının amacı ise LPG numunelerinde analiz yapan akaryakıt laboratuvarlarına LPG karşılaştırma programı sağlamaktır. 

Programa Katılım

Programa katılım için katılımcı laboratuvarın program için belirlenen analizlerden en az bir tanesini yapabiliyor olması, LabKar Programı katılım ücretini ödemesi ve LabKar Program Sözleşmesi'ni kabul etmesi gereklidir.

Program Organizasyonu

Program kapsamında düzenlenmesi planlanan çevrimler için http://www.labkar.org.tr adresinde katılımcılara bilgi verilir.

Zaman Çizelgesi

Numuneler web sayfasında duyurulan tarihlerde katılımcı laboratuvarlara ulaştırılmak üzere taşeron firma aracılığıyla dağıtılır. Numunelerin gönderildiği tarih, veri sistemine analiz sonuçlarının son giriş tarihi ve çevrim sonuç raporunun yayınlandığı tarih katılımcılara e-posta aracılığı ile bildirilir.

İnternet sayfasında çevrimlerle ilgili yayınlanan planlanan tarihlerden 5 iş günü sapma olması durumunda katılımcılara e-posta ile bilgilendirme yapılır ve bilgilendirme metni sayfadaki “Duyurular” kısmında da yayınlanır.

Homojenite ve Stabilite Analizleri

LPG numunelerinde homojenite ve stabilite değerlendirmesi, ODTÜ Petrol Araştırma Merkezi Laboratuvarlarında yapılan kompozisyon analizi ile ISO 13528 standardına göre yapılmaktadır.

2. GİZLİLİK

Programa katılan her laboratuvara bir laboratuvar kodu verilir. Bu kodlar her yıl ve aynı yıl içerisinde de katılım sağlanan ürün bazındaki çevrimlere gore değişmektedir. Laboratuvarlar ilgili çevrimle ilgili koduna www.labkar.org.tr sayfasına kullanıcı adı ve şifreleriyle giriş yaptıktan sonra Çevrimler sekmesinden ulaşabilirler. Bu laboratuvar kodları ile katılımcılar kendilerine ait sonuçların değerlendirmesini yapabilirler. Laboratuvar kodlarının kime ait olduğu programın yürütücüsü olan Petrol Araştırma Merkezi dışında hiçbir kurum tarafından bilinmez. Bu kodların Petrol Araştırma Merkezi içerisinde de yetkili olmayan personel tarafından bilinmesine engel olacak güvenlik tedbirleri alınmıştır.

Talep edildiği takdirde ancak katılımcıların onayı alınarak ve bu konuda önceden bilgilendirme yapılarak sonuç raporları 3. kişilere verilebilir.

Katılımcı sonuçlarının doğrudan düzenleyici bir otoriteye iletilmesi gerektiğinde, bu durumda ilgili katılımcılar konu hakkında yazılı olarak bilgilendirilir.

3. NUMUNELER

Analiz Numuneleri

Katılımcılara gönderilen analiz numunelerinin genel karakteristiğinin ürün ana standardlarında verilen özellikler aralığında olması beklenmektedir. Numunelerin rutinde olduğu gibi analiz edilmesi gerekmektedir. LPG numuneleri iki litrelik çelik tüp içinde katılımcılara ulaştırılır. Gerekli olan güvenlik önlemlerinin ürün ile birlikte gönderilen Ürün Bilgi Formu dokümanlarında yer aldığı bilgisi eklendi.

Numunelerin katılımcılara ulaştırılmasında AYGAZ A.Ş’den taşeron hizmeti alınmaktadır.

ODTÜ Petrol Araştırma Merkezi, taşerondan aldığı hizmetlerden LabKar katılımcılarına karşı sorumludur.

Kalite Kontrol

Katılımcılara gönderilmeden önce numunelere homojenlik testleri uygulanır. Böylece her katılımcının eşdeğer numune alması sağlanır.

Analitler

LPG karşılaştırma programında dağıtılan numunelere aşağıdaki analizler uygulanır:

  1. Bakır Şerit Korozyonu**
  2. Buhar Basıncı (Deneyle), 40 °C***
  3. Buharlaşma Kalıntısı Tayini
  4. C2 Hidrokarbonları
  5. C4 Hidrokarbonları
  6. C5 Hidrokarbonları
  7. Dien Muhtevası
  8. Doymamış Hidrokarbonlar
  9. Gaz Kromatografi İle Kükürtlü Bileşiklerin Analizi
  10. Gösterge Buhar Basıncı (GVP)
  11. (-5)°C'deki Buhar Basıncı (Gösterge)
  12. Hidrojen Sülfür Tayini (Kurşun Asetat Metodu)**
  13. Hidrokarbon Bileşenleri
  14. Koku Tayini
  15. Motor Oktan Sayısı (MON)
  16. Saflık
  17. Su Muhtevası Tayini**
  18. Toplam Kükürt Miktarı
  19. Yoğunluk (Deneyle)*
  20. Yoğunluk (Hesapla)

Standart Metotlar

Analizlerde ISO, EN, ASTM ve TSE gibi standart metotlar kullanılır. Katılımcı laboratuvar, belirtmek şartıyla bunların dışında da bir standart metot kullanabilir. LPG programında kullanılabilecek standart metotlar şu şekildedir:

Analit

Metodlar

Bakır Şerit Korozyonu

TS 1299 EN ISO 6251/ ISO 6251

Buhar Basıncı (Deneyle), 40 °C

TS 1298 EN ISO 4256 / EN ISO 4256

Buharlaşma Kalıntısı Tayini

TS EN 15470/ EN 15470 / TS EN 15471 / EN 15471

C2, C4, C5 Hidrokarbonlar

TS 6124 EN 27941 / EN 27941/ DIN 51619

Dien Muhtevası

TS 6124 EN 27941/EN 27941/ DIN 51619

Doymamış Hidrokarbonlar

TS 6124 EN 27941 / EN 27941/ DIN 51619

Gaz Kromatografi İle Kükürtlü Bileşiklerin Analizi

ASTM D5504, TS 13707

Gösterge Buhar Basıncı (Hesapla)

TS EN ISO 8973/ EN ISO 8973

(-5)°C'deki Buhar Basıncı (Gösterge)

TS EN ISO 8973/ EN ISO 8973

Hidrojen Sülfür Tayini (Kurşun Asetat Metodu)

TS 5255 EN ISO 8819 / EN ISO 8819

Koku Tayini

TS EN 589 / EN 589

Komposizyon Analizi

TS 6124 EN 27941/ EN 27941/DIN 51619

Metan

TS 6124 EN 27941 / EN 27941/ DIN 51619

Motor Oktan Sayısı

TS EN 589/ EN 589

Saflık

TS 6124 EN 27941 / EN 27941/ DIN 51619

Su Muhtevası Tayini

TS EN 15469 / EN 15469

Toplam Kükürt Miktarı

ASTM D 6667/ TS 13361/ ASTM D 3246/ TS 13373

Yoğunluk (Deneyle)

TS 1105 EN ISO 3993 / EN ISO 3993

Yoğunluk (Hesapla)

TS EN ISO 8973 / EN ISO 8973

*:Yoğunluk (Deneyle) sadece 2. çevrimlere dahil edilecektir.

**:Bakır Korozyonu, Su Muhtevası ve Hidrojen Sülfür Tayini deneyleri sadece 1. Çevrimlere dahil edilecektir.

***:Buhar Basıncı (40°C,Deneyle) iki yılda bir 1.çevrimlere dahil edilmektedir.

4. SONUÇLARIN GİRİLMESİ, RAPORLAMA VE İTİRAZ

Analiz Sonuçlarının Girilmesi

Katılımcı laboratuvarların analiz sonuçlarını girebilmeleri amacıyla LabKar web sitesinde veri giriş sayfası oluşturulmuştur. Katılımcıların belirlenen tarihler içinde sonuçlarını girmeleri gerekmektedir.

Veri giriş sayfası kullanıcı hatasını en aza indirgemek üzere tasarlanmıştır. Sonuç giriş ekranında raporlama hanesi hesaplama yoluyla bulunan analitler dışındakiler için serbest bırakılmış olup, katılımcıların sonuçlarını kullanmış oldukları standard metoda uygun olarak girmeleri beklenmektedir. Hesaplama yoluyla bulunan analitler için sonuç giriş ekranında hane sayısında kısıtlama yapılmıştır ve kısıtlama yapılan bu analitlerde katılımcıların raporlama yapmaları istenen hane sayısı hakkında Katılımcı Bilgilendirme Talimatı’nda bilgi verilmektedir. LabKar sistemine girilmiş ancak onaylanmamış sonuclar veri girisi icin verilen son tarihten sonra sistem tarafından otomatik olarak onaylanacaktır. Veri girişi tamamlandıktan sonra LabKar Çevrim Sorumlusu tarafından sonuçların gözle yapılan kontrolü sonrasında hatalı olduğu belirlenen sonuçlar (işaret hatası, birim hatası vb) için katılımcıya geri dönüş yapılır ve yeniden analiz yapmadan sonuçlarını gözden geçirmeleri istenir. Geri dönen katılımcıların sonuçları Program Sorumlusu tarafından sisteme girilir. Bu sonuçlar raporda “D/İlk Sonuç” olarak belirtilir. 

İstatistiksel Değerlendirme ve Raporlama hakkında bilgi, www.labkar.org.tr adresinde yer almaktadır.

Katılımcılar, rapor yayınlandıktan sonra 15 gün içerisinde rapor indirme bağlantısının bulunduğu yerdeki “İtiraz Bildir” sekmesini kullanarak değerlendirme sonuçlarına itiraz edebilirler. Bunun dışındaki itiraz, öneri vb konular için labkar@metu.edu.tr adresi ile iletişime geçebilirler.

İstatistiksel Değerlendirme ve Raporlama hakkında bilgi almak için tıklayınız.